Aşağıdaki tablodada görüldüğü gibi vitesler hakkında oranlar verilmiş. Bu oranlar hangi anlama gelmektedir. Bu oranların uzunluğu ve kısalığı araca nasıl bir etki yapar? Ayrıca özellikle bu son dişli nedir, uzun veya kısa olması aracın performansına ve tüketimine ne kadar bilgisi olan arkadaşlar paylaşabilir mi? Not: Tablo yapıştırdığımda başka birşey yazmama müsade etmediği için ikinci mesajda örnek veriyorum. Hyundai Era'ların şanzıman oranlarıdır...
<table width="100%" border="0" cellpadding="3" cellspacing="3"><t><tr><td ="techcaptext1" colspan="5">VİTES DİŞLİ ORANLARI</td> </tr> <tr> <td ="techcelltext1">DÜZ (OTOMATİK) VİTES</td> <td ="techcelltext1">1.Vites</td> <td ="techcelltext1" colspan="2" align="center">3,615 (2,846)</td> <td ="techcelltext1" align="center">3,615 (2,919)</td> </tr> <tr> <td ="techcelltext1"> </td> <td ="techcelltext1">2.Vites</td> <td ="techcelltext1" colspan="2" align="center">2,053 (1,581)</td> <td ="techcelltext1" align="center">1,962 (1,551)</td> </tr> <tr> <td ="techcelltext1"> </td> <td ="techcelltext1">3.Vites</td> <td ="techcelltext1" colspan="2" align="center">1,370 (1,000)</td> <td ="techcelltext1" align="center">1,189 (1,000)</td> </tr> <tr> <td ="techcelltext1"> </td> <td ="techcelltext1">4.Vites</td> <td ="techcelltext1" colspan="2" align="center">1,031 (0,685)</td> <td ="techcelltext1" align="center">0,844 (0,713)</td> </tr> <tr> <td ="techcelltext1"> </td> <td ="techcelltext1">5.Vites</td> <td ="techcelltext1" colspan="2" align="center">0,837 (-)</td> <td ="techcelltext1" align="center">0,660 (-)</td> </tr> <tr> <td ="techcelltext1"> </td> <td ="techcelltext1">Geri Vites</td> <td ="techcelltext1" colspan="2" align="center">3,583 (2,176)</td> <td ="techcelltext1" align="center">3,583 (2,480)</td> </tr> <tr> <td ="techcelltext1"> </td> <td ="techcelltext1">Son Dişli Oranı</td> <td ="techcelltext1" colspan="2" align="center">4,056 (4,041)</td> <td ="techcelltext1" align="center">3,706 (3,333)</td></tr></t></table>
Valla arkadaşlar şurda desem ki Era'm çok yakıyor neden olabilir diye herhalde 10 sayfa dolusu fikir çıkardı. Gerçekten merak ettiğim bişey oldu bundada cevap verilmiyor Neyse ya. Konu silinebilir...
Vites devirlerinin nesini anlamadınız? Motor Devri = x Tekerlek Devri = y ise ; x / Son dişli oranı / Vites oranı = y Yani 2000 devirde 1. vitese bakarsak ; 2000 / 3,615 / 4,056 = 136,40 Yani 1. viteste araç 2000 devirde kullanıldığında teker dakikada 136,40 devir yapar. Teker çapından çevresini hesaplarsak yaklaşık 2mt gibi bir uzunluk çıkar. Teker dakikada 136,40 * 2mt = 272,80 mt yol alır. Buradan hız hesabı yaparsak 272,80 * 60 / 1000 = 16,36 km/saat hız yapar.
200 devirde 1. vites (3,615) 136,40 defa teker döner 2. vitesin oranı daha düşük yani teker daha az döner hesaplamaya göre o zaman ikinci vitee geçince birinci vitesin oranı artı ikinci vitesin oranımı oluyor
Hesabı nasıl yaptınız anlamadım ama 2. vitesde durum aşağıdaki gibi olur. Bölen küçüldükçe (Yani vites büyüdükçe) sonuç (Yani teker devri) büyür. 2. viteste 2000 Devirde 2000 / 2,053/ 4,056 = 213,63 tur 213,63 * 2 * 60 / 1000 = 25 km/sa 3. viteste 2000 Devirde 2000 /1,370/ 4,056 = 359,90 tur 359,90 * 2 * 60 / 1000 =43 km/sa 4. viteste 2000 Devirde 2000 / 1,031/ 4,056 = 478,27 tur 478,20* 2 * 60 / 1000 =58 km/sa 5. viteste 2000 Devirde 2000 /0,837/ 4,056 =589,12 tur 589,12* 2 * 60 / 1000 =71 km/sa 5. viteste 3000 Devirde 3000 /0,837/ 4,056 =883,68 tur 883,68* 2 * 60 / 1000 =106 km/sa 5. viteste 6000 Devirde 6000 /0,837/ 4,056 =1767,39 tur 1767,39* 2 * 60 / 1000 =212 km/sa Düzenleyen : MSC
Geç gördüm konuyu kusura bakma arkadaşım Gerekli cevabı moderatörümüz vermiş zaten bana yazacak şey bırakmamış hesap konusunda.. Gelelim uzun yada kısa olunca ne farkediyora.. Diyelim ki 5.vites 3000 devirde 106 km/sa süratle gidiyorsunuz.. eger 5.vites oranınız 0.837 degilde %10 daha uzun yani 0.837/1.1 = 0.7609 olsaydı.. bu durumda süratinizde aynı devir için 106 km/sa * 1.1 = 116.6 km/sa olacaktı.. bu durumda uzun yol kullanımında normalde 3000 deviri geçmeniz gerekirken 116 yapmak için uzun 5.vites dişlisi ile geçmeden daha az tüketimle devam edebilirsiniz.. Fakat kaybınız tekerdeki güçte olur.. buda yine motordan çıkan gücün şanzımanda boyutlandırılmasından kaynaklanıyor.. normalde 3000 devirde (atıyorum) 100Nm tork üreten motor 5.vites dişli oranı 0.837 oldugunda 3000 devir için 83.7 Nm tork iletirken 5.vites 3000 devirde.. uzun dişli takınca 3000 devirde 83.7Nm yerine 76.09Nm tork iletiyor yani hızlanmada biraz daha yavaşlıyor araç.. ama sabit kullanımda yakıt tüketimi saglıyorsunuz.. Artı şu da var bu seferde düşük devirde kullanmaya çalışırsanız mesela 5.vites 70-75 km/sa gibi o zamanda araba gitsin diye gaza daha cok basacagınızdan daha cok yakar.. bu yüzden en iyi yakıt tüketimini yakalamak için4 kural... Düşük devir.. Yüksek tork.. Sabit süratle gitmek.. Hızlanırken gaza az basmak.. Kayıplar ve kazançlar bunlar olur.. Son dişli de halk arasında ayna mahruti diye bilinir.. tüm oranları kontrol eder.. hiçbir vites dişlisini degiştirmeden sadece 3.615 olan son dişli oranını %10 uzatırsanız bu sefer tüm vitesler için yukarda anlattıklarım geçerli olur.. 1.viteste mesela 50 yerine aynı devirde 55 yaparsınız ama tork azalmış oldugundan yavaş hızlanırsınız.. Umarım geçte olsa yardımcı olabilmişizdir..